HPV Testi , HPV Tipleme, HPV-DNA,
Araştırmalara göre ABD’de 15 ile 49 yaşları arasındaki kadın ve erkeklerin yüzde 10 ile 20’si HPV enfeksiyonu geçirmiştir.Türkiye'de de son on yılda büyük artış gösteren bu virüs, önlem alınmazsa tehlikeli boyutlara ulaşabileceği artık bilinmektedir.
Rahim ağzı oluşumunda en etken faktör sayılan HPV virüsü cinsel temasla bulaşmaktadır. Vücuda girdiğinde hücreler içine yerleşerek, kişinin bağışıklık sisteminin zayıf düştüğü zamanlarda (stres, uykusuzluk, beslenme bozukluğu gibi) enfeksiyon geçiren kişilerde yıllar sonra bile alevlenerek rahim ağzı kanserinin gelişmesinde büyük rol oynamaktadır. Bu sebeple HPV enfeksiyonunda erken teşhis çok önemli. . Günümüzde tanıda ve HPV nin risklerinin belirlenmesinde Genetik laboratuarları tarafından yapılan HPV-DNA incelemeleri büyük önem kazanmaktadır. Bu teste hpv testi de denmektedir.
HPV Tanısı Nasıl Konmaktadır?
_ Pap Smear
_ HPV DNA GENOTiPLEMESi (PCR), hpv testi
_ Biyopsi: Koilositoz, piknotik nukleus, akanthosis, multinükleasyon…
HPV Testi, HPV-DNA PCR Testi Nedir?
Virüs genetik materyalinin (DNA) saptanması temeline dayanan
bir analiz olup yüksek riskli HPV varlığının CIN2/3+ tanısında
sitolojiden daha duyarlı olduğu kabul edilmektedir.
2003 yılında FDA (American Food and Drug Administration) 30 yas üstü kadınlarda yapılan kanser taramalarında HPV-DNA analizinin, hpv testi , Pap smear ile birlikte es zamanlı kullanımını onaylamıştır. Ancak literatürde serviks kanseri araştırmasında primer tarama testi olarak kullanılmasının daha doğru olduğu ve zaman içerisinde tek tarama testi olarak kullanılacağı yönünde makaleler yayınlanmaya başlamıştır. Servikal smear değerlendirilmesindeki teknik zorluklar nedeniyle optimal şartlarda bile tekrarlanabilirlik problemi bulunduğu bildirilmektedir.
Yüksek onkojenik risk taşıyan virus genotiplerinin (HPV-DNA PCR) CIN ve servikal kanser gelişmesinin en önemli sebebi (% 97) olduğu anlaşılmıştır. Servikal kanser tarama testlerinde anormal sitoloji tespit edilen hastaların mutlaka HPV DNA testi ve genotiplemesi ile kesinleştirilmesi hastalığın kesin tanısı, prognozu ve tedavisi hakkında yol göstermektedir. Bu yaklaşımla hastalara gereksiz invazif cerrahi girişimler önlenmektedir. Sitoloji ve smear testi yalnız başına uygulandığında duyarlılığın sınırlı oluşu servikal kanser önleme çalışmalarında önemli bir problem oluşturmaktadır. Pap Smear analizi mikroskobik hücresel değişiklikleri saptayabilmekte ve HPV varlığını kanıtlamakta yetersiz kalmaktadır. HPV-DNA PCR tekniği ( HPV testi )uygulandığında ise düşük düzey HPV pozitiflikleri de yakalanabilmekte ve latent, sinsi enfeksiyonlar dahi saptanabilmektedir.
HPV Testi , HPV-DNA testi nasıl uygulanmaktadır?
Kansız ve mukussuz olarak bir vaginal fırça yardımı ile kolayca alınan vaginal smear örneğinden veya küçük bir müdahale sonrası kondilomun kendisinden bir parça alınarak HPV' ye ait DNA' yı elde etmek (eğer HPV pozitif ise) mümkündür. DNA eldesini takiben yapılan PCR sonuçları agaroz gel görüntüleme ile izlenir. Jel görüntülemede (+) sonuç HPV DNA' sının varlığını gösterir. Daha sonra chip teknolojisi kullanılarak en sık gözlenen 35 tip için inceleme yapılır.
HPV Testi, HPV-DNA testi kimlere yapılmalıdır?
- Aktif cinsel yaşamın başlangıcından sonraki üçüncü yıldan itibaren tarama amaçlı olarak yapılmalı ve her üç yılda bir kez tekrarlanmalıdır.
-Pap-smearde ASCUS/ LSIL saptanması sonrasında kolposkopi endikasyonunun belirlenmesinde,
-Tedavi sonrasında HPV pozitifliğinin takibinde kullanılmaktadır.
HPV materyali (sürüntü) nasıl alınmalıdır?
Smear fırçası servikse yerleştirilir ve saat yönünde 5-6 kez çevrilerek sürüntü alınır, mümkün olduğunca fazla döküntü almaya çalışılmalıdır. Daha sonra smear çubuğunun fırçası özel solüsyonu içine bırakılmalı ve en kısa zamanda ilgili moleküler tanı merkezine gönderilmelidir.
HPV Testi, HPV DNA testinin (-) prediktif
degerinin % 99 olması ne anlam ifade eder?
HPV DNA test sonucunun ( HPV testi ) negatif (-) olması CIN2/CIN3 olasılığını
%99 olasılıkla dışlamakta, prekanseröz lezyon mevcudiyetinin
değerlendirilmesinde ve kolposkopi endikasyonunun
belirlenmesinde hekime çok önemli bilgiler sağlamaktadır.
Sonucun negatif bulunması ya da düşük riskli tiplerin tespit
edilmiş olması gereksiz pek çok işlem olasılığını ortadan
kaldırmaktadır.
Pap smear ve HPV-DNA testi negatif (-) olan kişi bir daha ne zaman tarama yaptırmalıdır?
ACS (American
Cancer Society) ve ASCCP (American Society for Colposcopy
andCervical Pathology)’nin ortak kararına göre 3 yıldan önce Pap
smear ve HPV-DNA testinin tekrarlanması gerekli görülmemektedir.
Pap smear negatif (-), HPV DNA
pozitif (+) ise ne yapılmalıdır?
ACS
ve ASCCP’e göre 6 ay sonra Pap smear ve HPV DNA testi tekrar
edilmelidir.
Altı ay
sonra yapılan HPV DNA testi (HPV Testi) tekrar pozitif (+) çıkarsa ne
yapılmalıdır?
ACS ve ASCCP’ye göre Pap smear sonucunun negatif (-) olmasına rağmen HPV-DNA testinin pozitif (+) olması nedeniyle kolposkopiye gidilmelidir.
Pap smear pozitif (+) ve HPV-DNA pozitif (+) ise ne yapılmalıdır?
ACS
ve ASCCP’ ye göre direkt kolposkopi önerilmelidir.
HPV virüsünün diğer kanserlerle
de ilişkisi var mıdır?
HPV 16 yüksek riskli genotipinin anüs, vulva, vagina ve penis gibi diğer anogenital kanserlerle de ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca respiratuar ve gastrointestinal traktuslarda da HPV ile ilişkili bazı kanserler saptanmıştır.
Neden tarama testleri yaptırılmalıdır?
Kanser kaynaklı kadın ölümlerinde 2. sırada bulunan serviks kanseri erken tanı metodları kullanılarak erken safhada yakalanabilmektedir. DNA tabanlı testlerin kullanımı ile tarama testlerinde ciddi mesafeler alınmış durumdadır. Çok kolay uygulanabilen bu tekniklerin kullanımıyla düşük maliyetlerle ciddi koruyucu hekimlik hizmeti verilebilmekte ve erken teşhisin hasta, hekim ve sağlık sistemi açısından tüm maddi ve manevi avantajlarına olanak sağlanmaktadır.
HPV tespiti için başka testler ve yenilikler var mıdır? Yeni HPV Testleri nedir?
HPV kültürü için rutin bir laboratuar metodu henüz geliştirilmemiştir. HPV saptamak için pek çok moleküler metod kullanılabilir. Bunlar filter hibridizasyon metodu (FISH), PCR, ligaz chain reaksiyon ve HPV DNA nın direk klonlanmasıdır. FDA onayı alan diğer bir metod da Vira Pap / Vira Type testtir. Son zamanlar da Hibrid Capture testi tanıtılmıştır ve FDA onayı almıştır.
“Micro array chip” ” Yöntemi Nedir?
100’den fazla çeşidi olduğu bilinen HPV’ nin yalnızca 18’nin tehlikeli olduğu, yani kansere neden olabileceği bilinmektedir. Normal smear testlerinde virüsün ancak yüzde 50'sinin yakalanabilmekte, kesin tanı için “micro array chip”lerin kullanılması gerekliliği son yıllarda bir çok yayında bildirilmektedir. Bu sistem HPV tiplerinde en sık görülen ve kansere neden olan çeşitlerini otomatik olarak saptamakta ve yanılma olasılığı da bulunmamaktadır. Erkeklerde de kullanılabilen micro array chip yöntemi, daha önce 3 hafta ile 1 aydan uzun bir süre beklemek gerekirken bu sistemde testin sonuçları 4 gün içinde alınabilmektedir.
