Kolposkopi, Kolposkopik Biopsi
Kolposkopi işlemi esnasında rahim ağzına bazı boya ve maddeler uygulanarak şüpheli alanların daha belirgin hale gelmesi ve biopsi alınması gereken bu alanların saptanması sağlanır. Kolposkopi ve biopsi ağrılı bir işlem değildir ve çok kısa bir zaman diliminde uygulanabilmektedir.
Kolposkopi hangi durumlarda yapılmalıdır? Kolposkopi endikasyonları .
- Anormal pap smear sonuçlarında, smear testinde şüphe olduğu zaman
- Papsmear sonucu ile açıklanamayan büyük gözle görülür lezyonların varlığında,
- Nedeni açıklanamayan kanamada, smear testininin alınamadığı servikal kanamalarda
- Tedaviye cevap vermeyen ve devamlı olan vajinal akıntı varlığında uygulanır.
-
Kolposkopik inceleme direkt biopsi alınması gereken
durumlarda da yapılmaktadır. Kolposkopi altında yapılan
direkt kolposkopik biopsinin doğruluğu yaklaşık % 90
'dır.
Kolposkopi nasıl yapılır? Kolposkopi tekniği nasıldır?
Jinekolojik muayene masasında vajina içine rahim ağzını net olarak gözlemlemek için steril spekulum yerleştirilir. Rahim ağzındaki anormallikleri daha iyi görebilmek için rahim ağzı ve vaginaya bol miktarda % 3-5’ lik asetik asit uygulanır ve jinekolog doktor normal bulguları görmek için rahim ağzını inceler. Kolposkopik muayenenin tam ve doğru olarak yapılabilmesi için kanser ve CİN’ lerin oluştuğu hücre dönüşüm bölgesi ve var ise lezyonun tamamının görülebilmesi gerekmektedir. Servikal kanalın (rahim ağzı kanalının) daha iyi bir görüntüsünü elde etmek için özel bir endoservikal spekulum kullanılabilinir. Yukarıdaki kriterler oluşmaz ise kolposkopik inceleme yetersiz olarak değerlendirilir ve gerekirse kolposkopik inceleme tekrar edilir.
Kolposkopideki görülen anormal bulgular nedir?
Jinekolog tarafından rahim ağzı bölgesi (serviks) tamamen değerlendirildikten sonra şüpheli görüntülerin olup olmadığına karar verilir. Değişik kalınlıktaki aseto beyaz epitel, punktuasyon veya yüzeyel kapillerlerinin mozaik görüntüsü büyük ihtimalle CİN 'in veya erken dönem bir kanser bölgesinin varlığını ifade etmektedir. Jinekoloğun yaptığı değerlendirme sonucuna göre, şüphelendiği tanıyı kesinleştirmek için bu bölgelerden biopsi yapması gerekecektir. Bu işleme de “kolposkopik biopsi” denir.
Kolposkopik değerlendirme ye göre hangi işlemler yapılmaktadır?
Endoservikal Küretaj (EEC):
Özellikle doğurmamış kadınlarda kolposkopik muayene ile görülemeyen servikal kanalda meydana çıkabilecek oluşumların değerlendirilmesinde yararlıdır. Endoservikal küretaj sonucu şüpheli veya mevcut anormal hücre çıktığında , CİN veya kanser şüphesi ile serviksin konizasyon gibi ileri inceleme metodu ile değerlendirilmesi gerekmektedir. Rahim kanalının içi keskin metal küretler ile kazınarak buradan materyal ve parça alınarak (her zaman gelmeyebilir) patolojik değerlendirmeye tabi tutulur.
Kolposkopi altında direkt biopsi, kolposkopik biopsi:
Şüpheli görüntü ve lezyonlardan biopsi yapılır. Pap Smear
testinde anomali varlığında ve anormal hücre görüldüğünde tanıyı
kesinleştirmek için mutlaka “kolposkopik biopsi” yapılmalıdır.
Özel punch biopsi aletleri doktorun biopsi örneğini ezmeden
istediği büyüklükte parça almasına olanak verir. Biopsi yapmadan
önce özel bir iyod solusyonu biopsi alanının daha net tespiti
için kullanılır. Hastaya az bir rahatsızlık verilerek birden
fazla biopsiler alınabilinir. Genel anesteziye gerek
yoktur. Duyarlı hastada lokal anestezi yapılmaktadır. Genellikle biopsi alanından ciddi bir kanama olmamaktadır. İşlem çok kısa
sürer ve alınan örnekler patolojik incelemeye gönderilerek tanı
kesinleştirilir.
Gebelikte Kolposkopi ve Kolposkopik Biopsi yapılabilinir mi?
Eğer hamilede rahim ağzında şüpheli lezyon var ise ileri tetkik gerektirmektedir. Servikse yapılacak olan işlemler eğer gebede erken doğum riski oluşturmuyor ise gebelik sırasında kolposkopi ve direkt biopsi güvenli bir şekilde yapılabilinir. Gebelik sırasında rahim ağzındaki damarlanma arttığını ve eğer biopsi yapılacak ise kanamanın şiddetli olabileceğini doktor göz önünde bulundurmalıdır. Endoservikal küretaj (EEC) gebelik kesesini açıp membran rüptürü riskini arttırdığından dolayı genellikle yapılması uygun bulunmamaktadır ve gebede endoservikal küretaj yapılmaz. Eğer servikal biopside hafif derecede CİN görülür ise, CİN in tedavisi için doğum sonrasına kadar beklenebilinmektedir, fakat bu süre zarfında iyi bir doktor takibi gerekmektedir. Fakat biopside CIN 3 ve HSİL veya erken evre kanser saptandığında eğer bebek yaşayabilir haftalarda ise doğum süreci hızlandırılarak sezeryan ile doğum gerçekleştirilebilinir.
Kolposkopi rahim ağzından başka nerelerde kullanılır?
Vajina, vulva (dış genital organlar) ve anüsün (makat) kolposkopik değerlendirilmesi anormal Pap simir varlığında mutlaka yapılmalıdır. Pigmente veya beyaz alanlar şüpheli olup biopsi alınmalıdır. Özellikle kondilom (HPV) varlığında şüpheli bir lezyon var ise tüm genital bölge kolposkopi ile değerlendirilmektedir. Bazen kızlık zarının değerlendirmesinde çıplak göz ile karar verilememiş ise kolposkopi ile karar vermek mümkün olmaktadır.
Dikkat !!
-
Biopsi yapılan günde ya da takip eden birkaç gün süreyle lekelenme tarzında hafif kanamalar ve kasık ağrıları olabilir.
-
Kanama sırasında vajinal tampon kullanılmaz, bunun yerine hijyenik ped tercih edilmelidir.
-
Kanama artarsa ya da kesilmez ise doktorunuza haber vermeniz gereklidir.
-
Biopsiden 2 hafta sonra doktorunuz sizi kontrole çağıracaktır. Bu kontrole kadar cinsel ilişkide bulunmayınız.
-
Biopsi sonrası kanamayı durdurmak için bazı lokal ilaçlar ve solusyonlar (Morsel solusyonu) kullanılmış ise birkaç gün süreyle koyu renkli bir akıntınız olabilir.
Konizasyon Nedir?
Rahim ağzının bir operasyon ile konik biçimde çıkarılması işlemine konizasyon adı verilir. Kolposkopik incelemede şüpheli lezyonun sınırları rahim kanalı içine yayılıyor ise, net görülmüyorsa ve endoservikal küretajın pozitif olduğu durumlarda yapılmalıdır. Konizasyon ayrıca ileri derece patolojik pap smear sonuçları ile kolposkopi bulguları veya biopsi sonuçlarının uyuşmaması durumunda yapılır. Konizasyon ameliyathane şartlarında lokal veya genel anestezi ile yapılabilinir. Gebelerde kansere dair kuvvetli bir şüphe olmadıkça konizasyon uygulanmaz. Soğuk konizasyon ( cerrahi konizasyon) artık günümüzde nadir birkaç durum dışında yerini LEEP konizasyona bırakmıştır.